Journalistic veracity as a guarantee of security in the European Union

Authors

  • Gerard Gros Muñoz Universitat Autònoma de Barcelona

Abstract

Security is always one of the main objectives that any State or international organization, such as the European Union, seeks to protect. However, security can be affected and undermined by certain practices, such as disinformation. This is why, in recent years, the European institutions have tried to address this problem through different measures and the passing of new legislation that can contribute to it, such as the Digital Services Act. In the same way, other actors have an important role in this task, such as the media and social networks, who must ensure that the information they publish is truthful. If false information is disseminated, it can have significant effects on security and democratic societies. This article analyses some cases and measures taken by the European Union to ensure that citizens receive accurate information, as well as to control, to the extent possible, the effect that disinformation practices may have on the security of the community bloc.

Keywords

Disinformation, Security, Informative veracity, Freedom of the press, Social media

References

BIBLIOGRAFIA

Allcott, H.; Gentzkow, M. (2017). Social media and fake news in the 2016 election. Journal of Economic Perspectives, 31 (2). https://doi.org/10.1257/jep.31.2.211

Alastuey, J. (et al)(2024). La desinformación como arma de guerra. Bie3. Boletín IEEE, N. 3. https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=9671847

Bontridder N; Poullet Y. (2021). The role of artificial intelligence in disinformation. Data & Policy, 3:32. https://doi.org/10.1017/dap.2021.20

Colomina, C.; Sánchez Margalef & H; Youngs, R. (2021). The impact of disinformation on democratic processes and human rights in the world. European Parliament. https://www.europarl.europa.eu/thinktank/en/document/EXPO_STU(2021)653635

Caudle, S.L. (2009). National Security Strategies: Security from What, for Whom, and by What Means. Journal of Homeland Security and Emergency Management, 6(1). https://doi.org/10.2202/1547-7355.1526

Galán, C. (2018). Amenazas híbridas: Nuevas herramientas para viejas aspiraciones. Real Instituto Elcano. https://www.realinstitutoelcano.org/documento-de-trabajo/amenazas-hibridas-nuevas-herramientas-para-viejas-aspiraciones/

García-Marín, D. & Salvat, G. (2021). Investigación sobre desinformación en España: Análisis de tendencias temáticas a partir de una revisión sistematizada de la literatura. Fonseca, Journal of Communication, 23:199–225. https://doi.org/10.14201/fjc202123199225

Hoffmann, S.; Taylor, E. & Bradshaw, S. (2019). The market of disinformation. Oxford Technology And Elections Comission. https://apo.org.au/node/278096

Journell, Wayne (2017). Fake news, alternative facts, and Trump: Teaching social studies in a post-truth era. Social Studies Journal, 37(1), 8-21 https://drive.google.com/file/d/1itcuc8bSyHmFN1swvvoF5RZ2hNaOMYMj/view

Marwick, A. & Lewis, R. (2017). Media Manipulation and Disinformation Online. Report. Data & Society. https://datasociety.net/library/media-manipulation-and-disinfo-online/

Mayoral J., Parratt S. y Morata M. (2019). Desinformación, manipulación y credibilidad periodísticas: una perspectiva histórica. Historia y Comunicación Social, 24(2), 395-409. https://doi.org/10.5209/hics.66267

Pawlak, P. (2015). Understanding Hybrid Threats. European Parliament Research Service. https://www.europarl.europa.eu/thinktank/en/document/EPRS_ATA(2015)564355

NORMATIVA

Constitución Española. «BOE» núm. 311, de 29/12/1978. https://www.boe.es/eli/es/c/1978/12/27/(1)/con

Constitution Belge. https://www.senate.be/doc/const_fr.html

Decisión (PESC) 2023/2874 del Consejo, de 18 de diciembre de 2023, por la que se modifica la Decisión 2014/512/PESC relativa a medidas restrictivas motivadas por acciones de Rusia que desestabilizan la situación en Ucrania. http://data.europa.eu/eli/dec/2023/2874/oj

Ley 19/2013, de 9 de diciembre, de transparencia, acceso a la información pública y buen gobierno. «BOE» núm. 295, de 10/12/2013. https://www.boe.es/eli/es/l/2013/12/09/19/con

Ley 36/2015, de 28 de septiembre, de Seguridad Nacional. «BOE» núm. 233, de 29/09/2015. https://www.boe.es/eli/es/l/2015/09/28/36/con

Llei 19/2014, del 29 de desembre, de transparència, accés a la informació pública i bon govern. DOGC núm. 6780, 1/12/201. https://portaljuridic.gencat.cat/eli/es-ct/l/2014/12/29/19

LOI n° 2018-1202 du 22 décembre 2018 relative à la lutte contre la manipulation de l'information (1). https://www.legifrance.gouv.fr/eli/loi/2018/12/22/MICX1808389L/jo/texte

Orden PCM/1030/2020, de 30 de octubre, por la que se publica el Procedimiento de actuación contra la desinformación aprobado por el Consejo de Seguridad Nacional. «BOE» núm. 292, de 05/11/2020. https://www.boe.es/eli/es/o/2020/10/30/pcm1030/con

Reglamento (UE) 2022/2065 del Parlamento Europeo y del Consejo de 19 de octubre de 2022 relativo a un mercado único de servicios digitales y por el que se modifica la Directiva 2000/31/CE (Reglamento de Servicios Digitales). http://data.europa.eu/eli/reg/2022/2065/oj

Reglamento (UE) 2024/1083 del Parlamento Europeo y del Consejo, de 11 de abril de 2024, por el que se establece un marco común para los servicios de medios de comunicación en el mercado interior y se modifica la Directiva 2010/13/UE. http://data.europa.eu/eli/reg/2024/1083/oj

Reglamento (UE) 2024/1689 del Parlamento Europeo y del Consejo, de 13 de junio de 2024, por el que se establecen normas armonizadas en materia de inteligencia artificial y por el que se modifican los Reglamentos (CE) n.° 300/2008, (UE) n.° 167/2013, (UE) n.° 168/2013, (UE) 2018/858, (UE) 2018/1139 y (UE) 2019/2144 y las Directivas 2014/90/UE, (UE) 2016/797 y (UE) 2020/1828 (Reglamento de Inteligencia Artificial). http://data.europa.eu/eli/reg/2024/1689/oj

Versiones consolidadas del Tratado de la Unión Europea y del Tratado de Funcionamiento de la Unión Europea Versión consolidada del Tratado de la Unión Europea. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/ES/ALL/?uri=celex:12016ME/TXT

ALTRES DOCUMENTS OFICIAL

Council of the EU (2022). A Strategic Compass for security and defence. https://www.consilium.europa.eu/en/policies/strategic-compass/

Council of the EU (2022). Council conclusions on Foreign Information Manipulation and Interference (FIMI). https://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2022/07/18/foreign-information-manipulation-and-interference-council-approves-conclusions-stepping-up-eu-s-engagement-and-ability-to-respond/

Departamento de Seguridad Nacional del Gabinete de la Presidencia del Gobierno. Informe Anual de Seguridad Nacional 2022. https://www.dsn.gob.es/es/publicaciones/informes-anuales/IASN2022

Departamento de Seguridad Nacional del Gabinete de la Presidencia del Gobierno. Informe Anual de Seguridad Nacional 2023. https://www.dsn.gob.es/es/publicaciones/informes-anuales/IASN2023

Departamento de Seguridad Nacional del Gabinete de la Presidencia del Gobierno (2022). Lucha contra las campañas de desinformación en el ámbito de la seguridad nacional: propuestas de la sociedad civil. https://www.dsn.gob.es/es/publicaciones/otras-publicaciones/lucha-contra-campanas-desinformacion-ambitoSN-propuestas

European Comission (2019). Comission reviews relations with China, proposes 10 actions. https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_19_1605

European Commission (2020). Tackling COVID-19 disinformation - Getting the facts right. JOIN/2020/8 final. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/ALL/?uri=CELEX:52020JC0008

European Commission (2022). 2022 Strengthened Code of Practice on Disinformation. https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/library/2022-strengthened-code-practice-disinformation

European Commission (2023). Digital Services Act – Application of the risk management framework to Russian disinformation campaigns, Publications Office of the European Union. https://data.europa.eu/doi/10.2759/764631

European Commission (2023). Digital Services Act: Commission designates first set of Very Large Online Platforms and Search Engines. https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_23_2413

European Council (2024). Special European Council, 17-18 April. https://www.consilium.europa.eu/en/meetings/european-council/2024/04/17-18/

European External Action Service (2023). 1st EEAS Report on Foreign Information Manipulation and Interference Threats. Towards a framework for networked defence. https://www.eeas.europa.eu/eeas/1st-eeas-report-foreign-information-manipulation-and-interference-threats_en

European External Action Service (2024). Annual Progress Report on the Implementation of the Strategic Compass for Security and Defence. Report of the High Representative of the Union for Foreign Affairs and Security Policy to the Council. https://www.eeas.europa.eu/eeas/2024-progress-report-implementation-strategic-compass-security-and-defence_en

European Parliament (2023). Foreign Interference: MEPs call for urgent protection of 2024 European elections. https://www.europarl.europa.eu/news/en/press-room/20230524IPR91908/foreign-interference-meps-call-for-urgent-protection-of-2024-european-elections

EUvsDiSiNFO (2023). “Contrarrestar las continuas campañas de desinformación de Rusia”: Ocho años de EUVsDisinfo. https://euvsdisinfo.eu/es/contrarrestar-las-continuas-campanas-de-desinformacion-de-rusia-ocho-anos-de-euvsdisinfo/

Iberian Digital Media Observatory (2024). IBERIFIER Report - Spain & Portugal fact-checking brief. Q1 – June, July and August 2024. https://iberifier.eu/2024/11/06/iberifier-report-spain-portugal-fact-checking-brief/

NATO (2022). Strategic Concept. https://www.nato.int/strategic-concept/

Raad van State - Arrest nr. 260.701 van 20 september 2024. https://www.stradalex.com/nl/sl_src_publ_jur_be/document/rvst_260.701

Secrétariat général de la défense et de la sécurité nationale. Rapport d’activité 2022 – SGDSN. https://www.sgdsn.gouv.fr/publications/rapport-dactivite-2022-sgdsn

Sûreté de l’état. Intelligence Report 2021-2022. https://www.vsse.be/fr/intelligence-report-2021-2022

MITJANS DE COMUNICACIÓ

Becker, M. (et al.) (2022, 16 desembre). Corruption Scandal Badly Shakes European Parliament's Credibility. Der Spiegel. https://www.spiegel.de/international/corruption-scandal-in-the-european-parliament-who-got-the-bags-of-money-a-10e736f6-108a-472f-8fc2-77c6f48dea2a

Colart, L.; Matriche, J. et Philippin, Y. (2023, 8 desembre). Messages WhatsApp, rendez-vous discrets et coups tordus: le lobbying pro-Qatar forcené d’Eva Kaili. Le Soir. https://www.lesoir.be/554196/article/2023-12-08/messages-whatsapp-rendez-vous-discrets-et-coups-tordus-le-lobbying-pro-qatar

Cook, L. (2024, 12 abril). Belgium launches probe into suspected Russian interfering in upcoming EU elections. Associated Press. https://apnews.com/article/eu-elections-russia-interference-f0962ec30ba2ec3833f755ccdc8bc6b2

Kormornick,T. (2023, 15 desembre). Chinese spies recruited European politician in operation to divide west. Financial Times. https://www.ft.com/content/2375ce9f-be23-41a4-b229-6c0b4f703292

La Libre (2024, 12 abril). Alexander De Croo parle de l’ingérence russe sur les élections européenes. https://www.lalibre.be/videos/2024/04/12/alexander-de-croo-parle-de-l-ingerence-russe-sur-les-elections-europeennes-x3v3mpz/

Mierzynska, A. (2022, 8 setembre). Visegrad24-Trump fans close to Polish Foreign Ministry. Anonymous account mystery revealed. OKO.press. https://oko.press/visegrad24-anonomous-account-mystery-revealed

Wax, E.; Braun, E. i Haeck, P. (2024, 29 maig). Police raid EU Parliament offices in ‘Russiagate’ probe. Politico. https://www.politico.eu/article/belgium-cops-raid-eu-parliament-mep-office-russiagate-probe/

Author Biography

Gerard Gros Muñoz, Universitat Autònoma de Barcelona

Gerard Gros Muñoz has a degree in Journalism from the Rovira i Virgili University and a Master's degree in European Integration (specialising in Foreign Action) from the Autonomous University of Barcelona. At a professional level, he has collaborated with local publications and media in the Tarragona area, such as Ràdio Sant Pere and Sant Pau or the FET magazine in Tarragona and also with the newspaper La Vanguardia. His areas of interest include European integration processes, as well as disinformation campaigns and hybrid threats, their effects and how the actors involved deal with them. He currently works at the Learning and Research Resource Centre of the Rovira i Virgili University in Tarragona.

Published

2025-01-31

Downloads