El ideal de Occidente, la realidad de Oriente. Hacia una nueva poética de la modernidad otomana en las novelas de "Edebiyat-ı Cedide"
Resumen
El artículo trata del último movimiento literario otomano de la Nueva Literatura (Edebiyat-ı Cedide) y pregunta qué nuevas concepciones de Oriente y Occidente surgieron en la novela otomana-turca del cambio de siglo. Basado en eso, intenta establecer las conexiones de la nueva poética de la novela desarrollada por Edebiyat-ı Cedide con el proceso de modernización otomano. El argumento subyacente del artículo es que Occidente y Oriente aparecen en estas novelas más como dos estados mentales que como entidades físicas, como dos polos de conciencia. Occidente se convierte en un espacio metafórico elaboradamente construido, que sirve como un telón de fondo en el que los autores, influidos por los ideales románticos, proyectan la conciencia fragmentada y herida de sus héroes. Oriente, por otro lado, se convierte en un anti-ideal, que simboliza la trivialidad y la mediocridad de lo local, sofoca los sueños y deseos de los novelistas e impide que se dejen llevar por su genio poético. Sugerimos además que, a pesar de las ambiciones puramente artísticas de estos autores, sus escritos capturan de manera vívida y precisa los problemas y las tensiones que surgen de la transformación cultural del Imperio Otomano.
Palabras clave
Novela turca-otomana, Servet-i Fünun, Edebiyat-ı Cedide, Oriente y OccidenteCitas
AHMAD, Aijaz, “Jameson´s Rhetoric of Otherness and the ‘National Allegory’”, Social Text 17 (1987)
ALLAN, Michael, “How Adab Became Literary: Formalism, Orientalism and the Institution of World Literature”, Journal of Arabic Literature 43 (2012), pp. 172-196.
ARSLAN, Nihayet, “Safveti Ziya’nın Salon Köşelerinde Romanında Nesneler ve Nesneleşen İnsanlar”, Türkoloji Dergisi, XIV/1 (2003), pp. 177-192.
ARSLAN, Nihayet, Türk Romanının Oluşumu. Dış Gerçeklik Açısından Bir İnceleme, Ankara, Phoenix Yayınevi, 2007.
BAKER, Ulus, “Ulusal edebiyat nedir?”, Toplum ve Bilim 81 (1999).
BELGE, Murat, “Üçüncü Dünya Ülkeleri Edebiyatı Açısından Türk Edebiyatı”, in AKSOY, Nazan and Bülent (eds.), Berna Moran’a Armağan. Türk Edebiyatına Eleştirel Bir Bakış, Istanbul, İletişim, 1997.
BLOOM, Harold, The Anxiety of Influence: A Theory of Poetry, Oxford, Oxford University Press, 1997 [1973].
CANER, Beatrix, Türkische Literatur. Klassiker der Moderne, Zürich, Olms, 1998.
CASANOVA, Pascale, The World Republic of Letters, Cambridge and London, Harvard University Press, 2004 (transl. M.B. DeBevoise).
ÇETİŞLİ, İsmail, et all., II. Meşrutiyet Dönemi Türk Edebiyatı, Ankara, Akçağ, 2007.
CHEN, Xiaomei, Occidentalism. A Theory of Counter-Discourse in Post-Mao China, Lanham, Rowman & Littlefield, 2002.
ÇIKLA, Selçuk, Kültür Değişmeleri ve Servet-i Fünun Romanı, Ankara, Akçağ, 2004.
EKREM, Recâizâde Mahmut, Araba Sevdası, Istanbul, İnkılâp, n.d.
ERCİLÂSUN, Bilge, Servet-i Fünunda Edebî Tenkit, Ankara, Kültür Bakanlığı, 1981.
EVİN, Ahmet Ö., “Novelists: New Cosmopolitanism vs. Social Pluralism”, in HEPER, Metin; KRAMER, Heinz, and ÖNCÜ, Ayşe (eds.), Turkey and the West. Changing Political and Cultural Identities, London/New York, I. B. Tauris, 1993.
EVİN, Ahmet Ö., Origins and Development of the Turkish Novel, Minneapolis, Bibliotheca Islamica, 1983.
FINN, Robert, The Early Turkish Novel. 1872-1900, Istanbul, Isis Press, 1984.
FUAD, Beşir, Şiir ve Hakikat. Yazılar ve Tartışmalar, Istanbul, Yapı Kredi, 1999.
GIRARD, René, Deceit, Desire and the Novel: Self and Other in Literary Structure, Baltimore, Johns Hopkins University Press, 1976 (tr. Yvonne Freccero).
GÖKALP, Ziya, Türkçülüğün Esasları, Istanbul, Bordo Siyah, 2005 [1923].
GÜNDÜZ, Osman in his Meşrutiyet Romanında Yapı ve Tema II, Ankara, Milli Eğitim Bakanlığı, 1997.
GÜRBILEK, Nurdan, “Dandies and Originals: Authenticity, Belatedness, and the Turkish Novel”, South Atlantic Quaterly 102: 2/3 (2003).
GÜRBILEK, Nurdan, Kör Ayna, Kayıp Şark. Edebiyat ve Endişe, Istanbul, Metis, 2004.
GÜRPINAR, Hüseyin Rahmi, Sanat ve Edebiyat, Ankara, Oğul Yayınları [n.d.].
GÜRPINAR, Hüseyin Rahmi, Şıpsevdi, Istanbul, Mihran Matbaası, 1327 [1911].
HANIOĞLU, M. Şükrü, “Garbcılar: Their Attitudes Toward Religion and Their Impact on the Official Ideology of the Turkish Republic”, Studia Islamica, 86 (1997).
JAMESON, Fredric, “Third-World Literature in the Era of Multinational Capitalism”, Social Text 15 (1986).
JUSDANIS, Gregory, Belated Modernity and Aesthetic Culture. Inventing National Literature, Minneapolis, University of Minnesota Press, 1991.
KAHRAMAN, Hasan Bülent, “The ‘Mistake’ of Şeker Ahmet Paşa: The Epistemological Origins of Tanzimat Perception of the World and Nature”, lecture given on September, 21, 2006 at the Princeton University’s symposium Novel as a Medium of Change: Cultural Transformation in the Tanzimat.
KAVCAR, Cahit, Batılılaşma Açısından Servet-i Fünun Romanı, Ankara, Kültür ve Turizm Bakanlığı, 1985.
KERMAN, Zeynep (ed.), Sami Paşazade Sezaî’nin Hikâye – Hâtıra – Mektup ve Edebî Makaleleri, Istanbul, Istanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, 1981.
KOÇAK, Orhan, “Kaptırılmış ideal: Mai ve Siyah üzerine psikanalitik bir deneme”, Toplum ve Bilim 70 (1996), pp. 94-151, especially p. 129.
KOLCU, Ali İhsan, Servet-i Fünun Edebiyatı, Ankara, Salkımsöğüt, 2005.
KUCERA, Petr, “Na hranicích modernity: Západ a Východ v turecké próze od Tanzimatu po hnutí Modrá Anatolie / On the Borders of Modernity: West and East in Turkish Prose from the Tanzimat Period until the Blue Anatolia Movement”, unpublished PhD dissertation, Charles University in Prague, 2008.
KUNDERA, Milan, The Art of the Novel, New York, Grove Press, p. 9 (transl. by Linda Asher).
MARDİN, Şerif, “Insights about the Servet-i Fünûn Movement”, unpublished text of a lecture held in September, 21, 2006 at the symposium Novel as a Medium of Change: Cultural Transformation in the Tanzimat, Princeton University.
MARDIN, Şerif, “Superwesternization in Urban Life in the Ottoman Empire in the Last Quarter of the Nineteenth Century”, in BENEDICT, Peter; TÜMERTEKIN, Erol, and MANSUR, Fatma (eds.), Turkey: Geographic and Social Perspectives, Leiden, Brill, 1974.
MERIÇ, Cemil, Bu Ülke, Istanbul, İletişim, 1974.
MIDHAT, Ahmet, Beşir Fuad, 1887; new edition published by Oğlak, Istanbul, 1996.
MIDHAT, Ahmet, Çengi, Istanbul, Selis, 2003.
MİDHAT, Ahmet, foreword to the novel, “Kariîn İle Hasbihâl”, Müşahedât, Ankara, Türk Dil Kurumu, 2000.
MORAN, Berna, Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış I, Istanbul, İletişim, 1999.
MURAT, Mehmet, foreword to the novel, “İfade-i Mahsusa” (Turfanda mı yoksa Turfa mı, Ankara, Akçağ, 1999).
NOYON, Jeniffer, “Halit Ziya Uşaklıgil’s Hikaye (the Novel) and Westernization in the Late Ottoman Empire”, in ANDREWS, Walter (ed.), Intersections in Turkish literature, Ann Arbor, The University of Michigan Press, 2001.
OKAY, Orhan, Batı Medeniyeti Karşısında Ahmet Midhat Efendi, Istanbul, Milli Eğitim Basımevi, 1991.
OKAY, Orhan, “Tanzimatçılar: Yenileşmenin öncüleri (1860-1896)”, in HALMAN, Talât Sait (ed.), Türk Edebiyatı Tarihi 3, Istanbul, Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2006.
OKAY, Orhan, Beşir Fuad. İlk Türk Pozitivist ve Naturalisti, Istanbul, Hareket, 1969.
PARLA, Jale, Babalar ve Oğullar. Tanzimat Romanının Epistemolojik Temelleri, Istanbul, İletişim, 1993.
PARLATIR, İsmail, Recaî-zade Mahmut Ekrem, Ankara, Atatürk Kültür Merkezi, 1995, p. 56.
RAUF, Mehmet, Edebî Hatıralar, Istanbul, Kitabevi, 2008.
RAUF, Mehmet, Eylül, ed. Ankara, Akçağ, 2003
SÂMÎ, Şemsettin, “Lisan ve edebiyatımız”, Tercüman-ı Hakikat ve Musavver Servet-i Fünûn, special issue, 1895, pp. 89-91, qt. in BERKES, Niyazi, Türkiye’de Çağdaşlaşma, Istanbul, Yapı Kredi, 2004.
TANPINAR, Ahmet Hamdi, XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi, Istanbul, Istanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, 1956.
ÜLKEN, Hilmi Ziya, Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi, Istanbul, Ülken Yayınları, 2001.
UŞAKLIGİL, Halid Ziya, “Mehmet Rauf”, in H. Z. Uşaklıgİl Sanata Dair, Ankara, Özgür, 2014.
UŞAKLIGİL, Halid Ziya, Mai ve Siyah, Istanbul, Özgür, 2001.
UŞAKLIGİL, Halit Ziya, Sanata Dair, Istanbul, Özgür, 2014.
UŞAKLIGİL, Halit Ziya, Aşk-ı Memnu, Istanbul, Özgür, 2002.
UŞAKLIGİL, Halit Ziya, Hikâye, Istanbul, Yapı Kredi, 1998.
UŞAKLIGIL, Halit Ziya, Kırk Yıl, Istanbul, Özgür, 2008.
YALÇIN, Hüseyin Cahit, Edebiyat Anıları, Istanbul, Türkiye İş Bankası, 1975.
YALÇIN, Hüseyin Cahit, Kavgalarım, Istanbul, Tanin Matbaası, 1326 [1910].
YUVA, Gül Mete, Modern Türk Edebiyatının Fransız Kaynakları, Istanbul, Yapı Kredi, 2011.
ZİYA, Safveti, Salon Köşelerinde, Istanbul, Türkiye İş Bankası, 1998 [1912].
Publicado
Descargas
Derechos de autor 2017 Petr Kučera
Esta obra está bajo una licencia internacional Creative Commons Atribución 4.0.
