Católicos en Java. Misiones religiosas en la Batavia de los siglos XVII y XVIII
Resumen
Al igual que la expansión ibérica en Asia se desarrolló desde sus metrópolis de Goa y Manila, la expansión neerlandesa repitió este modelo desde Batavia. En el norte de la isla de Java los neerlandeses establecieron la capital y base de operaciones de su Compañía Unida de las Indias Orientales, más conocida como VOC. Una nueva ciudad que, gracias a su estratégica situación y al amparo de su actividad económica, albergó una importante población. La nueva sociedad batava aunque estuvo fuertemente jerarquizada fue una sociedad heterogénea compuesta por gente de diversas procedencias, siendo la comunidad católica uno de sus grupos más importantes. Pese a que el catolicismo estaba prohibido en la ciudad, ello no fue obstáculo para que fuera practicado en la esfera privada. Europeos y asiáticos conformaron una comunidad criptocatólica que a día de hoy no ha sido suficientemente estudiada.
Palabras clave
Batavia, Cochinchina, Criptocatolicismo, Jacatara, Mardicas, MacasarCitas
Aritonang, Jan Sihar y Steenbrink, Karel, eds., A History of Christianity in Indonesia, Leiden, Brill, 2008.
Baena Zapatero, Alberto, «El comercio asiático en los barcos de la Armada: generalas y equipajes entre Manila y Cádiz (1765-1784)», en Nueva España: puerta americana al Pacífico asiático, siglos XVI-XVIII, coord. Carmen Yuste López, Ciudad de México, UNAM, 2019, pp. 283-320.
Berg, Johannes van den, et ál, Biografisch Lexicon voor de Geschiedenis van het Nederlandse Protestantisme, Deel IV, Kampen, Kok-Kampen, 1998.
Blair, Emma Helen y Robertson, James Alexander, eds., The Philippine Islands: 1493-1898, Cleveland-Ohio, The Arthur H. Clark Company, 1903-1909, 55 vols.
Bruijn, Jaap R., Gaastra, Femme S. y SCHÖFFER, Ivo, Dutch-Asiatic shipping in the 17th and 18th centuries, Grote serie 165-167, La Haya, Rijks Geschiedkundige Publicatiën, 1979-1987, 3 vols. https://doi.org/10.1007/978-94-017-1309-2
Choudhury, Manilata, «The mardijkers of Batavia: construction of a colonial identity (1619-1650)», Proceedings of the Indian History Congress, LXXXV (2014), pp. 901-910.
Espantaleón Jubes, Ramón, «Jaén y las Islas Filipinas», Boletín del Instituto de Estudios Giennenses, CLXXXVIII (2001), pp. 365-381.
Ferrando OP, Juan, Historia de los PP. Dominicos en las Islas Filipinas y en sus misiones del Japón, China, Tung-Kin y Formosa, Madrid, Imprenta y estereotipia de M. Rivadeneyra, 1870-1872, 6 vols.
García Sempere OP, Lorenzo, El bienaventurado Francisco Gil de Federich. Su vida y martirio, Valencia, Tipog. Moderna, A. C. de M. Gimeno, 1906.
Graaf, Hermanus J. de y Pigeaud, Theodore. G. Th., De eerste Moslimse Vorstendommen op Java. Studiën over de staatkundige Geschiedenis van de 15e en 16e eeuw, vol. 69, ‘s-Gravenhage, Martinus Nijhoff, Verhandelingen v.h. Kon. Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde, 1974.
Gelman Taylor, Jean, The Social World of Batavia: European and Eurasian in Dutch Asia, Wisconsin, The University of Wisconsin Press, 1983.
Haan, Frederik, Oud Batavia, Gedenkboek uitgegeven door het Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen naar aanleiding van het driehonderdjarig bestaan der stad in 1919, Batavia, G. Kolff & Co., 1922.
Halikowski-Smith, Stefan y Menezes Fernandes, Luis Henrique, «The Unquiet Religious Backdrop to European East Indies Trade: Christian Polemical Literature and the First Portuguese Translation of the Bible, 1642-1694’», Electronic Journal of Portuguese History, XIII: 2 (2015), pp. 56-79.
Heeres, Jan Ernest, Dagh-registers gehouden int Casteel Batavia vant passerende daer ter plaetse als over geheel Nederlandts-India, 1624-29, La Haya, Martinus Nijhoff, 1896.
Heuken SJ, Adolf, Historical Sites of Jakarta, Jakarta, Cipta Loka Caraka, 2000.
Huerta OFM, Félix de, Estado Geografico, Topografico, Estadistico, Historico-Religioso de La Santa y Apostolica Provincia de S. Gregorio Magno, Binondo, Imprenta de M. Sánchez y Ca., 1865.
Jacobs SJ, Hubert, Documenta Malucensia, Roma, Jesuit Historical Institute, 1974-1984, 3 vols.
Jacobs SJ, Hubert, Jesuit Makasar Documents, 1615-1682, Roma, Jesuit Historical Institute, 1988.
Jacobs SJ, Hubert, «Father Manual Soares at Batavia, Netherlands East Indies, in 1661», Archivum Historicum Societatis Iesu, LVII (1989), pp. 279-314.
Joby, Chris, «Taalcontact tussen het Nederlands en andere talen in de Indische archipel in de zeventiende eeuw», Internationale Neerlandistiek, LX: 3 (2022), pp. 255-277. https://doi.org/10.5117/IN2022.3.001.JOBY
Knaap, Gerrit J., De ‘core business’ van de VOC; Markt, macht en mentaliteit vanuit overzees perspectief, Utrecht, Universiteit Utrecht, 2014.
Kusumawardhani, Ratu A., Kurniawan, Kemas R., y Zuhdi Susanto, «Between Sacred Nagara and Resilience Planning: The Transformation of Banten Port City in the 16th to 17th Century», EVERGREEN, Joint Journal of Novel Carbon Resource Sciences & Green Asia Strategy, IX: 2 (2022), pp. 571-576. https://doi.org/10.5109/4794204
Maas OFM, Otto, Cartas de China. Documentos inéditos sobre Misiones Franciscanas del siglo XVII, Sevilla, J. Santigosa, 1917.
Muñoz OP, Honorio, Un Apóstol Dominico montañés en Tunkin. Fray Pedro Bustamante: Su apostolado y escritos (1696 -1728). Documentos inéditos del siglo XVIII, Santander, Editorial Cantabria, 1954.
Publicado
Descargas
Derechos de autor 2023 Antonio C. Campo López

Esta obra está bajo una licencia internacional Creative Commons Atribución 4.0.