Participem en una iniciativa de ciència ciutadana? 10 recomanacions per integrar la ciència ciutadana a l’aula de ciències

Autors/ores

  • Caterina Solé Martín Universitat Autònoma de Barcelona
  • Digna Couso Universitat Autònoma de Barcelona
  • María Isabel Hernández INS Gorgs. Departament d'Educació de la Generalitat de Catalunya

Resum

En aquest article es reflexiona sobre les potencialitats i reptes de participar en iniciatives de ciència ciutadana dins de les escoles i instituts amb l’objectiu d’aprendre ciències. Es presenta una introducció sobre què entenem per ciència ciutadana, algunes reflexions basades en la recerca sobre els seus objectius, les contribucions de l’alumnat als objectius científics d’aquestes iniciatives, les contribucions de la iniciativa als objectius educatius i els tipus de recursos que s’ofereixen per a la seva implementació. Finalment, en base a la discussió realitzada es proposen 10 idees per integrar la ciència ciutadana dins les aules de ciències.

Paraules clau

ciència ciutadana, educació primària, educació secundària, educació formal

Referències

Archer, M. O., Hartinger, M. D., Redmon, R., Angelopoulos, V., & Walsh, B. M. (2018). First Results From Sonification and Exploratory Citizen Science of Magnetospheric ULF Waves: Long-Lasting Decreasing-Frequency Poloidal Field Line Resonances Following Geomagnetic Storms. Space Weather, 16(11), 1753–1769. https://doi.org/10.1029/2018SW001988

Babich, R., Craig, E., Muscat, A., Disney, J., Farrell, A., Silka, L., & Jayasundara, N. (2021). Defining drinking water metal contaminant mixture risk by coupling zebrafish behavioral analysis with citizen science. Scientific Reports, 11(1), 1–11. https://doi.org/10.1038/s41598-021-96244-4

Bonney, R., Ballard, H., Jordan, R., McCallie, E., Phillips, T., Shirk, J. L., & Wilderman, C. C. (2009). Public Participation in Scientific Research: Defining the Field and Assessing Its Potential for Informal Science Education. A CAISE Inquiry Group Report (Issue July). Center for Advancement of Informal Science Education (CAISE).

Couso, D. (2017). Per a què estem a STEM? Definint l’alfabetització STEM per a tothom i amb valors. Revista Ciències . Revista Del Professorat de Ciències d’Infantil, Primària i Secundària, 34, 22–28.

Couso, D. (2020). Aprender ciencia escolar implica construir modelos cada vez más sofisticados de los fenómenos. In D. Couso, M. R. Jiménez-Liso, C. Refojo, & J. A. Sacristán (Eds.), Enseñando Ciencia con Ciencia. FECYT & Fundación Lilly (pp. 63–74). Penguin Random House.

Domènech-Casal, J. (2018). Comprender, Decidir y Actuar: Una Propuesta-marco de Competencia Científica para la Ciudadanía. Revista Eureka, 15(1). https://doi.org/10.25267/Rev_Eureka_ensen_divulg_cienc.2018.v15.i1.1105

Duit, R., Gropengießer, H., Kattmann, U., Komorek, M., & Parchmann, I. (2012). The model of educational reconstruction - a framework for improving teaching and learning science. Science Education Research and Practice in Europe: Retrosspective and Prospecctive, December 2014, 13–37. https://doi.org/10.1007/978-94-6091-900-8

ECSA. (2015). Diez principios de ciencia ciudadana. http://doi.org/10.17605/OSF.IO/XPR2N

Erduran, S., Dagher, Z. R. (2014). Science as a social-institutional system. In Erduran, S., Dagher, Z. R. (Ed.), Reconceptualizing the nature of science for science education: Scientific knowledge, practices and other family categories (pp. 137–162). Dordrecht, Netherlands: Springer.

Grimalt-Álvaro, C., & Couso Lagarón, D. (2019). “No va amb mi” La influència del disseny d’activitats STEM sobre el posicionament de l’alumnat en aquest àmbit. Universitas Tarraconensis. Revista de Ciències de l’Educació, 1(2), 133. https://doi.org/10.17345/ute.2019.2.2658

Izquierdo, M. (2014). Los modelos teóricos en la enseñanza de las ciencias para todos. Bio-Grafía, 13, 69–85.

Shirk, J. L., Ballard, H. L., Wilderman, C. C., Phillips, T., Wiggins, A., Jordan, R., McCallie, E., Minarchek, M., Lewenstein, B. V., Krasny, M. E., & Bonney, R. (2012). Public participation in scientific research: A framework for deliberate design. Ecology and Society, 17(2). https://doi.org/10.5751/ES-04705-170229

Socientize Consortium. (2013). Green paper on Citizen Science. Citizen Science for Europe: Towards a society of empowered citizens and enhanced research. In Socientize.

Solé, C., Couso, D., & Hernández, M. I. (2023). Citizen science in schools: a systematic literature review. International Journal of Science Education, Part B, 1–17. https://doi.org/10.1080/21548455.2023.2280009

Solé, C., Couso, D., & Hernández, M. I. (en revisió). ¿Qué ciencia ciudadana se está haciendo en contexto escolar? Una herramienta para su evaluación.

Thornton, T., & Leahy, J. (2012). Trust in Citizen Science Research: A Case Study of the Groundwater Education Through Water Evaluation & Testing Program. Journal of the American Water Resources Association, 48(5), 1032–1040. https://doi.org/10.1111/j.1752-1688.2012.00670.x

Publicades

2024-10-28

Descàrregues

Les dades de descàrrega encara no estan disponibles.